پراکنش و منشاآنومالی فلوردر نمونه های سنگی و مقایسه آن با آبهای سطحی و زیرزمینی شمال آذربایجان غربی, ایران

طی سالهای گذشته، تأثیر فلوراید بر سلامت انسان شناخته شده است.در شمال استان آذربایجان غربی، آبهای زیرزمینی مهمترین منابع آب آشامیدنی و زراعی جمعیت شهری و به خصوص روستایی بوده که به علت مقدار غیر مجاز فلوراید درآنها بیماری های دندانی(فلوروسیس دندان)، در منطقه قابل توجه است. این مطالعه با هدف اصلی تعیین توزیع غلظت یون فلوراید در منابع آبی مختلف (چاه، چشمه، قنات، آب سطحی) در محدوده ای حدود km² 6000 و با توجه به تأثیر لیتولوژی سطحی به مقدار یون فلوراید آب به اجرا در آمده است.جهت بررسی مقدار فلوراید در بدنه های آبی مختلف، 414 نمونه از منابع آبی (284 دهنه چشمه، 57 رشته قنات، 21 حلقه چاه و 52 نمونه ی آب سطحی شامل استخر، رودخانه، نهر) ، از منطقه برداشت و در آزمایشگاه آب و فاضلاب تبریز مورد آزمایش قرار گرفت.از نقطه نظر فراوانی نسبی مقدار فلوراید منابع آبی به ترتیب در آب سطحی، چاه، چشمه و قنات به ترتیب کاهش می یابد. بنابراین احتمال تأثیر بیشتر منابع سطحی برمنابع زیرزمینی در جهت افزایش آلودگی فلوراید در منطقه وجود دارد. بررسی نقشه های زون بندی فلوراید مرتبط با سازندهای زمین شناسی نشان می دهد که مقادیر متفاوت فلوراید منابع آبی در واحدهای سنگی متنوعی در منطقه توزیع شده است.به منظور بررسی میزان تأثیر سنگ و خاک منطقه ی مورد مطالعه بر میزان فلوراید منابع آبی، 21 نمونه ی هم ایستگاه با برخی منابع آبی از سازندهای سنگی و خاک منطقه مورد آنالیز قرار گرفت.مقدار فلوئور نمونه های بازالتی بین ppm 217-867 بوده و دامنه ی فلوراید منابع آبی هم ایستگاه با این نمونه ها بین mg/l 0/1-6/8 است. مقدار فلوئور در رسوبات سخت نشده ی عهد حاضر و خاک منطقه بین ppm 355-932 است. مقدار میانگین فلوئور تنها در نمونه های خاک منطقه ppm 754 و حدود دو برابر مقدار بهینه ی فلوئور در خاک است. مقدار فلوراید آب هم ایستگاه با نمونه های خاک و رسوبات عهد حاضر بیش از mg/l 1/5 است. مقدار فلوئور در سنگ های رسوبی (آهک قم و تراورتن) و فلیش (ماسه سنگ) بین ppm116-322 است، که عموما مقدار فلوراید منابع آبی همراه با این سازندها به mg/l1/5 نمی رسد.